ปรากฏการณ์ธรรมชาติที่โลก ดวงอาทิตย์และดวงจันทร์ เคลื่อนที่โคจรมาอยู่ในแนวเดียวกัน ขณะเดียวกันนั้นดวงจันทร์เคลื่อนมาบังดวงอาทิตย์ก็จะเกิดเงามืดบนโลกบริเวณ หนึ่ง ทำให้โลกส่วนนั้นมืดไปชั่วขณะหนึ่ง เรียกว่าการเกิดสุริยุปราคาหรือสุริยคลาดเกิดในเวลากลางวันจะเห็นเงาบนดวง อาทิตย์เต็มดวงหรือบางส่วนขึ้นอยู่กับตำแหน่งที่สังเกตบนโลก แต่ถ้าขณะเดียวกันโลกเคลื่อนที่ไปบังดวงอาทิตย์เงาของโลกไปตกครอบคลุมหรือ บังดวงจันทร์ ทำให้มองไม่เห็นดวงจันทร์ไปชั่วขณะหนึ่ง จะเห็นบังเต็มดวงหรือบางส่วนขึ้นอยู่กับตำแหน่งที่มองบนโลก เรียกว่าการเกิดจันทร์ทรุปราคาหรือจันทรคลาดเกิดขึ้นในเวลากลางคืน โดยสรุปแล้วสุริยุปราคาดวงจันทร์บังดวงอาทิตย์ ส่วนจันทรุปราคาโลกบังดวงจันทร์
สุริยุปราคา ที่เพิ่งเกิดขึ้นในประเทศไทยเมื่อสองสามวันที่แล้วเป็นสุริยุปราคาบางส่วน เห็นได้เฉพาะจังหวัดที่ท้องฟ้าเปิดไม่มีเมฆบัง เช่้นที่เชียงราย เชียงใหม่ แม้ว่าจะเกิดสุริยุปราคาเพียงบางส่วน แต่หลายสถาบันการศึกษาได้เตรียมเครื่องมือสำหรับดูการเกิดสุริยุปราคาใน ครั้งนี้ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช ก็ได้เตรียมเครื่องมือสำหรับดูการเกิดสรุปราคาไว้ให้ผู้ที่สนใจอย่างพอเพียง รวมทั้งติดตั้งกล้องและเครื่องมือพิเศษให้เห็นกันจะๆ บนจอภาพ เพื่อจะไม่ให้พลาดกับการที่เกิดสุริยุปราคาในโอกาสที่ดวงจันทร์เคลื่อนที่มา ใกล้โลกมากที่สุด นั่นก็หมายความว่าถ้าอยู่ในตำแหน่งที่มองเห็นการเกิดสุริยคลาสเต็มดวงแล้ว จะมีระยะเวลาในการเกิดนานมากเป็นพิเศษกว่าทุกครัง เพราะยิ่งดวงจันทร์เคลื่อนที่มาใกล้โลกมากเท่าไรแล้วจะเกิดเงาครอบคลุมดวง อาทิตย์มากกว่าทุกครั้ง การสังเกตสุริยุปราคาในครั้งนี้ จึงไม่ธรรมดา เราอาจทดลองง่ายๆ โดยเอานิ้วบังวัตถุที่อยู่ไกลๆ ถ้านิ้วอยู่ใกล้ตามากเท่าใดก็สามารถบังได้ครอบคลุมมากเท่านั้น
การสังเกตุสุริยุปราคา นั้นไม่สามารถที่จะมองด้วยตาเปล่า ยกเว้นขณะที่เกิดสุริยุปราคาเต็มดวงจริงๆ จึงต้องใช้วัตถุที่กรองแสงให้เหมาะสำหรับการมองดู ไม่เป็นอันตรายต่อสายตา เช่นใช้ฟิมล์ถ่ายรูปทบไปมา ฟิมล์กรองแสงที่ใช้ในการเชื่อมโลหะ หรือใช้กระจกรมควัน ถ้ามองผ่านกลองโทรทัศน์ก็ต้องมีฟิลเตอร์กรองแสง มีการผลิตแว่นสำหรับดูสุริยุปราคาจำหน่ายในราคาย่อมเยา บางคนก็ทำขึ้นมาเองให้เหมาะต่อการมอง
เมื่อก่อนมีความเชื่อเกี่ยวกับการเกิดสุริยุปราคาไปในทางที่ไม่ค่อยดี ว่าเป็นลางร้ายมากกว่าที่จะเป็นสิ่งนำโชค เพราะบางคนยังมีความเชื่อว่าต้องช่วยออกแรงตีเกราะเคาะไม้ จุดประทัด เหมือนกับจะกลัวว่าดวงอาทิตย์จะมืดตลอดไปยังงั้นแหละ แต่ถ้ามองในแง่ดีกันก็เห็นว่าจะต้องไปทำความดี ทำบุญ ที่ต้องสะเดาะเคราะห์อะไรทำนองนั้น ที่ประเทศอินเดียถึงขั้นไปออไปชมกันริมแม่น้ำคงคา ขณะกำลังเกิดสุริยุปราคาื ต้องลงไปอาบน้ำชำระล้างสิ่งชั่วร้ายที่จะเกิดขึ้น ถึงขั้นลงกันไปพร้อมกันมากๆ ทำให้เบียนเสียดกันล้มตายก็มีโดยเฉพาะผู้สูงอายุ
การที่เราทราบว่าปรากฏการณ์สุริยุปราคาเกิดขึ้นได้อย่างไร และสามารถทดลองให้เห็นได้ในห้องปฏิบัติการ ก็ทำให้ลดความเชื่องมงายลงไปได้ คิดเสียว่าคราวนี้เป็นปรากฏการณ์ที่ไม่ธรรมดา ในช่วงชีวิตเราอาจจะไม่ได้เห็นการเกิดนานมากที่สุด ดวงจันทร์ใกล้โลกมากที่สุด และดวงอาทิตย์ก็อยู่ไกลสุด แม้ว่าจะสังเกตไม่เห็นเพราะท้องฟ้าไม่อำนวย แต่ก็ได้รับความสนใจคอยเฝาสังเกตจำนวนมาก ในส่วนลึกของหลายคนอาจมองว่ามันน่าจะมีอะไรพิเศษเกิดขึ้นในวาระที่พิเศษ ถือโอกาสทำบุญ หรือทำอะไรก็แล้วแต่ที่จะให้ความสว่างทางปัญญาแด่ผู้อื่นเท่าที่จะทำได้
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น