วิเคราะห์ประสิทธิผลและประสิทธิภาพ

ในการวางแผนและในการบริหารจัดการ หรือการดำเนินงานใดๆ เพื่อให้งานใดงานหนึ่งประสบผลสำเร็จนั้น เกี่ยวข้องอย่างยิ่งกับประสิทธิผล (Effectiveness) และประสิทธิภาพ (Efficiency) ตามความเข้าใจของเรานั้นประสิทธิผลนั้นโดยทั่วไปจะหมายถึงการได้รับผลตามวัตถุประสงค์ที่กำหนดไว้ ส่วนประสิทธิภาพนั้นคือการได้รับผลตามวัตถุประสงค์ตามที่กำหนดไว้โดยลงทุนลงแรงน้อยกว่าหรืออย่างประหยัด หรือใช้เวลาน้อยกว่า


เมื่อพิจารณาเทียบเคียงกับการผลิตอะไรสักอย่างแล้วส่วนการนำเข้ามีผลทำให้ได้เอ้าพุตส่วนที่ส่งออกมา ยิ่งได้เอ้าพุตมากขณะที่ส่วนนำเข้าน้อย ก็ยิ่งมีประสิทธิภาพมาก นั้นก็คือได้มีการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับปัจจัยนำเข้า จะเห็นว่าการมีประสิทธิภาพนั้นนั้นหมายถึงการมีประสิทธิผลอยู่ด้วย แต่การมีประสิทธิผลไม่จำเป็นว่าจะต้องมีประสิทธิภาพเสมอไป

การทำงานอะไรก็แล้วแต่ ถ้าสามารถประหยัดทรัพยากรที่ใช้ในการทำงานตามวัตถุประสงค์นั้นให้ได้มากทีสุดเท่าที่จะมากได้ และใช้เวลาในการทำงานให้น้อยที่สุดเท่าใด ก็จะเป็นการทำงานที่มีประสิทธิภาพมากเท่านั้น หรือกล่าวได้ว่าในการทำงานให้อินพุตในกระบวนการแล้วให้เอ้าพุตออกมาเป็นมูลค่าเพิ่มมากเท่าใด ก็ยิ่งมีประสิทธิภาพมากเท่านั้นเช่นกัน ส่วน ในการทำงานให้ได้ผลตามวัตถุประสงค์ได้นั้นถือว่าการทำงานนั้นมีประสิทธิผล ดังนั้นการทำงานที่มีประสิทธิภาพจึงครอบคลุมไปถึงการมีประสิทธิผลด้วย แต่การทำงานให้ได้ประสิทธิผลไม่จำเป็นว่าจะต้องเป็นงานที่มีประสิทธิภาพเสมอไป